شانس چیست؟

«شانس» واژه‌ای فرانسوی به معنای «بخت»، «طالع» و «اقبال» است و حادثه یا پیشامدی بدون علت ظاهری، به صورت «اتفاق» یا «تصادف» است که هرگاه به نفع کسی باشد، او را به «اوج خوش‌بختی» می‌رساند و اگر به زیان فردی باشد، وی را به «خاک سیاه» می‌نشاند. شانس چنان جاذبه‌ای دارد که از کودکان کم سن و سال تا افراد باسواد و بزرگ‌سال را در برمی‌گیرد و برای دست‌یابی به آن وادار به کارهایی خاص می‌کند، همانند پناه بردن به نعل اسب، پیداکردن خرده آینه، رد نشدن از زیر نردبان و یا پرهیز از عدد سیزده و گربه‌ی سیاه!

آنان که باوری عمیق نسبت به شانس و اقبال دارند، تدبیر و حتی عقل و خرد خداداد را دوم قرار می‌دهند و «شانس و طالع» را مقدم می‌دانند! آنان در ناکامی‌ها همیشه با «سرشت و سرنوشت» خود درگیری دارند و «قسمت و تقدیر» و اراده‌ای برتر از تدبیر انسان را دلیل کام‌یابی‌ها و ناکامی‌های خود می‌دانند. آنان خود را از تمامی تنبلی‌ها و تقصیرها تبرئه کرده، بخت بد و یا نبودن شانس را علت اصلی همه چیز می‌دانند. از این رو نیچه معتقد است: هزار تلاش انسان به اندازه‌ی یک تقدیر کارساز نیست.